خبر بد را چگونه باید انتقال داد؟

دادن خبر بد مخصوصا زمانی که مصیبت خیلی شدید باشد، برای هیچ کس کار آسانی نیست. کم نیستند کسانی که بعد از شنیدن یک خبر بد، دچار شوک، سکته و حتی مرگ نیز شده اند. پس پیش از آن که بخواهید به فردی (مخصوصا یک بیمار قلبی) خبر ناگواری بدهید؛ باید زمینه را به گونه ای بچینید که او بیشترین آمادگی برای شنیدن خبر شما را داشته باشد. برای مثال خبرهای مربوط به درخواست طلاق و جدایی با ایجاد آمادگی و با حالتی ملایم و خبرهای بد در مورد بیماری، مرگ یا آتش گرفتن خانه بهتر است مستقیم و بدون حاشیه انتقال یابد. چرا که خبرهای دسته دوم نیاز به اقدامی سریع و فوری دارند. برای اطلاع بیشتر درباره نحوه دادن خبر بد به گونه ای که کمترین رنجش را ایجاد کند، در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

آیا لازم است خبر بد حتما داده شود؟

ممکن است درباره گفتن یا نگفتن خبر بدی دچار تردید شوید. مثلاً اطرافیان بیماری مبتلا به سرطان، بسیاری از واقعیت ها و اتفاقات تلخ را از او مخفی نگه می دارند و از روی دلسوزی سعی می کنند خبرهای بهتر و امیدوارکننده تر را به گوش او برسانند. در چنین مواقعی دیگران نگران اند که فرد با شنیدن خبر بد، دچار احساس یأس و ناامیدی شود. اما باخبر شدن از واقعیت دردناک، هرچند ممکن است فرد را با بحران روحی شدیدی مواجه کند، اما نگفتن حقیقت کار را سخت تر می کند. معمولاً وقتی اطرافیان سعی دارند واقعیت را پنهان کنند، فرد خبرهای متفاوت و ضد و نقیضی را از منابع مختلف دریافت می کند. در چنین مواردی بهتر است با اصول صحیح رساندن خبرهای بد آشنا باشید.

1- ابتدا فرد را برای شنیدن خبر بد آماده کنید

هنگام مطرح‌کردن خبر ناخوشایند، حالت‌های روحی و عاطفی فرد را در نظر بگیرید. گاهی به نظر می رسد که شنونده هیچ آمادگی برای شنیدن خبر بد ندارد. در این مورد بهتر است با طرح سؤال هایی مانند "بیش ترین نگرانی شما در این مورد چه بوده است؟ آیا هیچ وقت درباره « ...» هم نگران بوده ای؟"، در وی آمادگی جزئی ایجاد کنید؛ بعد از پرسیدن چنین سؤالاتی می توانید برای گفتن اخبار مورد نظر، زمان دیگری را مشخص کنید (مثلاً این کار را به روز بعد موکول کنید). در این فاصله، معمولاً فرد به سؤال هایی که از او پرسیده اید، می اندیشد و در مورد خبر حدس هایی خواهد زد و آمادگی ذهنی بیشتری پیدا خواهد کرد. درنتیجه هنگام شنیدن خبر بد شوکه نمی شود.

2- زمان و مکان مناسب را در نظر بگیرید

برای دادن خبر ناگوار باید ابتدا دقت کنید که این خبر تا چه اندازه می تواند برای فرد مهم و مصیبت بار باشد. زمان و مکان مناسبی را برای دادن خبر بد در نظر بگیرید، اگر فرد مصیبت‌زده از نظر هیجانی آمادگی کافی برای شنیدن خبر را ندارد و یا نمی‌ تواند با شما به خوبی ارتباط برقرار کند؛ باید در زمان مناسب دیگری درباره خبر صحبت شود. تمام عواملی که ممکن است در جریان بحث اختلال ایجاد می کند را کنترل کنید، مثلا تلفن همراه خود را خاموش نگه‌دارید. همچنین بهتر است در مکانی مناسب و بدون سر و صدا موضوع را مطرح کنید.

3- افشای خبر و دادن اطلاعات به گونه ای مناسب

اطلاعات را با حساسیت و لطافت، ولی مستقیم و صریح بیان کنید. از ارائۀ تمام اطلاعات به صورت یک جا و پیوسته و با لحنی یکنواخت خودداری کنید. سعی کنید با زبانی ساده و قابل فهم صحبت کنید. به کار بردن کلمات دوپهلو و نامفهوم باعث سردرگمی شنونده می شود. از سکوت و اشاره های غیرکلامی به عنوان ابزاری برای تسهیل گفت و گو استفاده کنید. شدت و وخامت خبر را کمتر از آن چه هست، نشان ندهید. لحن شما باید آرام، صادقانه و نشان دهنده هم دردی باشد. می توانید با این جملات شروع کنید "متاسفم که این خبر را می دهم"، "از دادن این خبر احساس خوبی ندارم"، "متأسفانه خبر خوبی ندارم".

4- خبر بد را بدون تغییر و به صورت واضح انتقال دهید

مهم ترین نکته ای این است که وقتی می خواهید خبر بدی را به کسی بدهید آن را بدون هیچ گونه تغییر و بدون اینكه نظر خوب یا بد خود را به آن اضافه كنید به شنونده برسانید. این چیزی است كه شنونده خبر انتظار دارد از شما بشنود. طبق تحقیقات وضوح و مستقیم بودن خبر مهمترین چیزی است كه بیشتر افراد آسیب دیده ترجیح می دهند، بشنوند. البته باید مودبانه و بدون استفاده از كلمات خشن و تند باشد.

5- همدلی و همدردی کنید

پس از اینکه فرد با مشکل پیش آمده روبه رو شد، قدم بعدی این است که بتوانید به خوبی با او همدلی کنید. نباید در مقابل وی سرد و بی‌تفاوت باشید. فرد مصیبت ‌زده باید بتواند غم و اندوه را در چهره و حالت بدن شما احساس کند. باید متناسب با واکنش‌های فرد حالت‌های هیجانی خود را تغییر دهید و از جملات همدلانه استفاده کنید. برای همدلی با فرد مقابل می‌توانید از جملاتی "همچون می‌دانم که شنیدن این خبر بسیار سخت و ناگوار است"، "هیچ‌کس نمی‌تواند مثل تو این مصیبت را درک کند"، "باور کردن این خبر بسیار مشکل است" و... استفاده کرد.

در صورت امکان برای همدلی بیشتر بهتر است دست فرد را بگیرید و فاصله فیزیکی خود را با او کمتر کنید. اگر فرد بعد از شنیدن خبر گریه کرد، تنهایش نگذارید. بعد از اتمام واکنش‌های هیجانی اولیه فرد و هنگامی که وی آمادگی صحبت کردن دارد، بهتر است از او درباره خبر مطرح شده سوال کنید و اگر موضوع مبهمی برای وی وجود دارد آن را برطرف کنید. در انتها از فرد بپرسید که از شما چه انتظاراتی دارد.