اعتیاد والدین و آثاری که در فرزندان به جا می‌گذارد

اعتیاد والدین

اگرچه تمام خانواده از اعتیاد یك فرد در خانواده رنج می‌برند، ولی تأثیر منفی آن بر روی كودكان بیش از سایرین است. این كودكان با هرج و مرج و شرایط غیر قابل پیش‌بینی در خانه روبه‌رو هستند و همین امر منجر به مشكلات زیادی در زندگی فعلی و آینده آنها می‌شود.

ایجاد ناامنی

والدین معتاد به‌‏دلیل عدم تسلط کافی به رفتارهای خود موجبات ناامنی را برای کودکانشان فراهم می‌‏آورند. فرزندان ممکن است در مکانی باشند که به علت فقدان نظارت والدین در معرض خطرات فیزیکی قرار بگیرند یا قربانی خشونت‌‏ورزی والدین شوند. فرزندان والدین مصر کننده مواد و الکل، به دلیل اعتیالاد والدین، مشکلات روانی و پزشکی متعددی تجربه می‌کنند.

سوق دادن فرزند به سمت اعتیاد

فرزندان والدین مبتلا به اختالالت مصر مواد در بالاترین میزان خطر ابتلا به اعتیاد قرار دارند. 

عاملهای ژنتیک:

یافته‌های همسو و متعددی که در زمینه تأثیرعامل‌های ژنتیک بر مصرف مواد انجام شده است نشان می‌دهند عامل‌های ژنتیک بر مصر مواد و الکل و اعتیاد به آنها نقش مهمی دارند. تحقیقات مختلف که با طرح‌های مختلف انجام شده‌اند این یافته را تأیید کرده‌اند. 

مواد، جایگزینی برای کمبودهای او:

ناتوانی والدین در ارضای نیاز مهرورزی فرزند، کودک را به جلب کمک و حمایت بیرونی ترغیب می‌‏کند و این نیاز می‌‏تواند او را به‌‏سمت اعتیاد سوق دهد. عدم توجه والدین معتاد به عوارض جبران‌‏ناپذیر اعتیادشان بر روی فرزندان، سبب می‌‏شود این معزل همچون ویروسی خطرناک به نسل‌‏های آینده نفوذ کرده، جامعه را بیش‌‏از پیش درگیر اعتیاد نماید.

دسترسی آسان به مواد:

سبک زندگی معتادانی که وابستگی به مواد افیونی دارند از جمله رفتارهای مربوط به تهیه مواد، خریدوفروش و تماس آنان بالا فروشندگان مواد، خطرات جدی برای امنیت و سلامت فرزندان آنان ایجاد میکند. در چنین خانواده‌هایی، فرزندان از سنین کم با مواد آشنا می‌شوند و دسترسی به مواد دارند. چنین دسترسی به مواد، خود، یکی از عامل‌های خطر شروع مصر مواد و الکل محسوب می‌شود.

دسترسی آسان فرزندان والدین معتاد به مواد

عامل ایجاد اختلالات شخصیتی و اجتماعی فرزند

وجود خشونت، بحران‌‏های دائمی و رفتارهای ناهنجار در محل زندگی افراد معتاد، سبب ابتلای فرزندان به افسرگی و اضطراب شده و افت تحصیلی آنان را به‌‏همراه می‌‏آورد. زندگی یك فرد معتاد با یك زندگی عادی خیلی فرق دارد.

كودكان در این خانواده‌ها شاهد خشونت خانگی، سوء استفاده جسمی و جنسی، افسردگی، بیماری‌های روانی، طلاق و... خواهند بود و احتمال تمایل به انجام این نوع رفتارها نیز در آنها بیشتر است و در معرض شدید ابتلا به اضطراب، افسردگی و یا حتی خودكشی قرار دارند.

در اكثر مواقع این سوءرفتار آنها به خارج از محیط خانه نیز منتقل می‌شود و آنها با همسالان خود به سختی ارتباط برقرار می‌كنند و معمولاً به افرادی خجالتی و غیر اجتماعی تبدیل می‌شوند.

اعتماد به نفس پایین:

در خانواده‌هایی كه یكی از والدین مواد مخدر مصرف می‌كنند؛ كودكان باید همیشه آرام باشند تا والدین خود را عصبانی نكنند؛ به همین دلیل افرادی ترسو و با اعتماد به نفس پایین هستند و از هر چیزی و هر فردی می‌ترسند.

ناتوانی در نه گفتن:

از آنجا كه كودكان پدر و مادرهای معتاد معمولاً سعی می‌كنند سكوت كنند و والدین خود را راضی نگه دارند، در آینده نیز سعی می‌كنند تمامی اطرافیان خود را راضی نگه دارند و به هیچ فردی «نه» نمی‌گویند؛ به ویژه به افرادی كه در موضع قدرت قرار دارند؛ به این ترتیب هویت واقعی خود را از دست می‌دهند.

توصیه‌هایی به پدران و مادران گرفتار اعتیاد

يكی از عوامل مهم در از هم پاشيدن كانون خانوادهها در ارتباط با معضل اعتياد، فقدان و يا ضعف اطلاعات و آگاهي والدين پيرامون مواد اعتيادآور مي‌باشد. پدر و مادرها باید بدانند كه كودكان برای رشد و شكوفایی به یك خانه امن نیاز دارند.

اگر اعتیاد دارید، هرگز نباید آن را نادیده بگیرید و در قدم اول آن را بپذیرید و این عادت زشت خود را ترك كنید. بعد از اینكه از شر این عادت بد خود خلاص شدید نیز فوراً روی فرزندان خود و سلامت آنها تمركز كنید.

رفتار كودكان اغلب مخفیانه شكل می‌گیرد و كمتر ممكن است رفتار پرخاشگرانه‌ای از آنها ببینید. خود شما این موضوع را جدی بگیرید و از آنجا كه كودك‌تان شرایط سختی را سپری كرده است، حتی بدون وجود هیچ نشانه بیماری روحی در مورد او با یك روانشناس یا روانپزشك مشورت و محبت خود را به او زیاد كنید تا در جریان طبیعی زندگی قرار بگیرد.